Jeśli przez długi czas wierzyciel nie wyegzekwuje zapłaty zobowiązania od dłużnika, może ono ulec przedawnieniu. To, jak długo to trwa, zależy od rodzaju długu i podejmowanych w tej sprawie działań. Warto wiedzieć, że czas ten często zostaje wydłużony, a wpływ ma na to zarówno wierzyciel, jak i dłużnik. Czym dokładnie jest przedawnienie zobowiązania i ile trwa? Jak je księgować, żeby uniknąć niezgodności?
Czym jest przedawnienie zobowiązania?
Przedawnienie zobowiązania to w pewien sposób utrata jego ważności. Jeśli wierzyciel przez odpowiednio długi czas nie wymagał zapłaty, po przedawnieniu długu nie może jej dłużej egzekwować. Należy jednak pamiętać, że przedawnienie nie następuje automatycznie, a działania podejmowane przez obie strony sprawy mogą przerywać jego bieg. W rzeczywistości do faktycznego przedawnienia dochodzi w sporadycznych sytuacjach – wierzyciele i firmy windykacyjne robią wiele, żeby do tego nie dopuścić.
Co ważne, zobowiązanie po przedawnieniu wciąż figuruje w dokumentach i powinno zostać właściwie rozliczone. Jak księgować przedawnienie zobowiązania w przedsiębiorstwie? Zbiór informacji przydatnych zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika prowadzącego działalność gospodarczą, znajdziesz w pełnym artykule na stronie https://pragmago.pl/porada/przedawnienie-zobowiazania-czym-jest-i-jak-je-ksiegowac/.
Kiedy długi się przedawniają?
Zobowiązania uznaje się za przedawnione standardowo po 6 latach od terminu zapłaty, w którym dłużnik ich nie uregulował. Czas ten jednak może być krótszy, co zdarza się w większości przypadków dotyczących przedsiębiorców starających się wyegzekwować należność. Kiedy roszczenia są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, zobowiązanie można uznać za przedawnione po 3 latach. W sytuacji gdy roszczenia dotyczą umowy sprzedaży – już po 2 latach.
Przedsiębiorcy, którzy wchodzą w rolę wierzycieli, powinni jednak pamiętać, że bieg przedawnienia można przerwać i znacząco wydłużyć. Każde działanie podejmowane po to, by wyegzekwować zapłatę, takie jak wszczęcie postępowania sądowego czy mediacje z dłużnikiem sprawią, że bieg postępowania jest przerwany i liczony od początku. Podobny efekt mogą mieć działania podejmowane przez samego dłużnika, w tym nawet częściowa spłata należności. Przedawnienie zobowiązania dotyczy więc głównie długów, w których sprawie obie strony nie podejmowały działań ani mediacji.
Warto wiedzieć także o tym, że przedawnienie zobowiązania wchodzi w życie zawsze od pierwszego dnia roku następującego po tym, na który faktycznie wypada. Oznacza to, że wszystkie przedawnienia z danego roku, zarówno przypadające na styczeń, jak i lipiec czy wrzesień, wchodzą w życie dopiero po 31 grudnia, a wcześniej wciąż uznawane są za nieważne.
Jak księgować przedawnienie zobowiązania?
Skutki przedawnienia zobowiązania powinien wziąć pod uwagę zarówno wierzyciel, jak i dłużnik prowadzący działalność gospodarczą. Zobowiązanie, nawet przedawnione, wciąż figuruje w dokumentach. Jak je księgować? To zależy od strony sprawy oraz tego, jak zobowiązanie zostało rozliczone jeszcze przed jego przedawnieniem.
Wierzyciel powinien właściwie zaksięgować przede wszystkim przedawnienie zobowiązania, które wcześniej zostało ujęte w kosztach. Gdy dochodzi do przedawnienia, należy zaksięgować przychód o wartości równej wierzytelności. Dla dłużnika natomiast, który jest przedsiębiorcą, po przedawnieniu wartość zobowiązania staje się przychodem w firmie. W momencie, gdy wchodzi ono w życie, wartość ta zostaje opodatkowana.
