Rynek pracy staje się coraz bardziej dynamiczny. Ludzie zmieniają pracę częściej niż kilka czy kilkanaście lat temu. Pracodawcy też od jakiegoś czasu składają coraz lepsze oferty nowym pracownikom i kuszą lepszymi zarobkami, bardziej atrakcyjnym pakietem socjalnym albo ciekawszą wizją rozwoju kariery. Pracownik staje przed dylematem: czy wybrać ciekawszą ofertę czy pozostać lojalnym wobec dotychczasowego pracodawcy.
Często jest tak, że nowy pracownik potrzebny jest „na już” i nowa firma nie chce czekać na zachowanie okresu wypowiedzenia w tej starej. Czy warto w takiej sytuacji porzucić dotychczasowe miejsce pracy i zatrudnić się tam, gdzie rysują się lepsze perspektywy?
Czy pracownik, który z różnych względów ma już dość swojej pracy lub ludzi, z którymi musi współpracować, może bez poważniejszych konsekwencji porzucić wykonywanie obowiązków wynikających z umowy o pracę?
Obowiązki pracodawcy
Porzucenie pracy przez mimo wszelkich niedogodności z tego wynikających dla pracodawcy nakłada na niego takie same obowiązki jak w przypadku zwykłego rozwiązania umowy o pracę. Pracodawca musi pracownikowi dostarczyć wypowiedzenie, świadectwo pracy oraz wykreślić go z ubezpieczeń społecznych.
Wystawiając wypowiedzenie pracodawca musi jednak najpierw upewnić się, że porzucenie pracy jest spowodowane umyślnym działaniem pracownika, a nie jakimś zdarzeniem losowym, np. wypadkiem lub nagłą chorobą. W takiej sytuacji może się zdarzyć, że nieobecność pracownika jest usprawiedliwiona, jednak on nie był w stanie poinformować o tym pracodawcy w odpowiednim terminie. Dlatego zalecana jest próba kontaktu z pracownikiem.
W przypadku gdyby kontakt był jednak niemożliwy to aby wypowiedzenie było skuteczne należy je wysłać pracownikowi listem poleconym. Nawet gdy przesyłka z wypowiedzeniem nie zostanie odebrana przez pracownika to dwukrotne awizowanie takiej przesyłki skutkuje domniemaniem, że pracownik mógł zapoznać się z treścią listu, a termin, w którym upłynęła możliwość odbioru drugiego awiza jest terminem rozwiązania umowy.
Co grozi za porzucenie pracy?
Najważniejszą konsekwencją, z której musi zdawać sobie pracownik decydujący się na porzucenie dotychczasowej pracy, jest zwolnienie dyscyplinarne. Nieusprawiedliwione opuszczenie miejsca pracy jest traktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i jako takie jest warunkiem wystarczającym do dyscyplinarnego zwolnienia niesumiennego pracownika.
Zwolnienie dyscyplinarne jest wpisane do świadectwa pracy i zostaje na zawsze w aktach pracownika. Taki zapis w świadectwie pracy skutkuje brakiem możliwości starania się o zasiłek dla bezrobotnych przez sześć miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę. Tzw. dyscyplinarka jest również niemile widziana przez przyszłych pracodawców. W procesie rekrutacji na nowe stanowisko kandydat, w którego papierach widnieje zapis o zwolnieniu dyscyplinarnym w jednym z poprzednich miejsc pracy, będzie miał znacznie mniejsze szanse na podpisanie umowy o pracę.
W niektórych, szczególnych sytuacjach porzucenie pracy może wiązać się z poważną szkodą dla pracodawcy. W skrajnych przypadkach pracodawca może chcieć uzyskać odszkodowanie od swojego dawnego pracownika i zdecydować się na skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Pracodawca może ubiegać się o odszkodowanie zarówno z powodu poniesionych strat, jak i utraconych korzyści. Gdy przed sądem zostanie udowodniona wina pracownika może on zostać zobowiązany do naprawienia szkód w pełnej wysokości, ponieważ wysokość takiego odszkodowania nie jest ograniczona żadnymi widełkami.
W sytuacji porzucenia pracy pracownik automatycznie traci prawo do wynagrodzenia za czas, w którym nie pełnił swoich obowiązków. Należy mu się jednak wynagrodzenie za dni przepracowane. Mimo porzucenia pracy pracownikowi przysługuje również ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Co powinien zrobić pracownik?
Każdy pracownik, również ten, który chce zmienić pracę, powinien postępować zgodnie z przepisami kodeksu pracy. Jeśli jest związany umową o pracę to powinien złożyć wypowiedzenie. Jeśli chce szybko zmienić pracę, może postarać się o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron bez okresu wypowiedzenia.
Często zdarzają się sytuacje, w których takie rozwiązanie jest również korzystne dla pracodawcy, albo po prostu nie chcą sprawiać odchodzącym pracownikom niepotrzebnych kłopotów. W każdej sytuacji warto się zdecydować na rozwiązanie, które nie zostawi za sobą spalonych mostów i pozostawi możliwość powrotu do starej pracy gdyby w nowym miejscu nie wszystko układało się zgodnie z wcześniejszymi wyobrażeniami.
